Blog

Paťibnaskeri jag

Manuš. Oda so ačhel zorale čangenca pre phuv, pro agor savoreske so dživel pre
akadi luma. Pre koľin peske thoďa medajli – nek feder, nek goďaveder, šeralo savoreske
u sakoneske. Savoro so leske andro šero ujiľa pro čačipen andro dživipen rakinďa, khera,
bešibnaskere thana, manušipen te lumakero mariben, sasťaripnaskere drabaripena te
perumos, oda so hi leskero te čoripen u mejk thaj bareder sar lumakero baro paňi
šukaribena, vašoda, kaj na čak buťaha si o manuš lošalo dživipnastar. Vašoda kaj leske
the nadenašel o ideos sar paňi maškar angušta, siďa peske kalendaros. Sako džanel
oda čačipen kaj ideos nane ňikana but, u tema našťi leske keres chulaj, akor pre leste
numa zaačh but, kaj the džanes kaj u kana tradel. Sar pro graj imar duj manušakere
ezera berša tradel, čangenca zorales les kikidel, kaj leskero oda so mejk čak kamel the
avel leske the nadenašel, u jekha darutňaha jakhaha prejkal leskere kale bala dikhel so
pes šaj andro ďivesa save avena pes leske ačhel.
Baro hangos so naprindžarel fali, ňiso so les šaj the zaačhavel, vakerel avka zorales
kaj nek bareder cheva andre kadi luma šunen the khelen tire čanga. Avka sar nek
bareder goďaver pes jekh khetane arakhen kaj the zabešen paš jekh astala, skamindoro,
upre ačhen imar phure bisterde delora khataro Greckos u aven ko Olimpos. Andro
than šunes e biza pal ambrozija u zakerel pes le khameha savo rakinel o Dijo, jov bešel
pro peskero baro sejkos, pro tronos. O kham khelkerel la somnakunaha phuhaha,
rupune čarenca, šukar gadenca, šukaribnastar save hin čak le devloren. Khanči ňiko
lendar na džanel soske len od Zeusos ke peste vičinďa, no bešen pro sejki u čak avka
pijen peskeri moľori. Kana imar na sas kaj the bešel paše astala, skamindos, rakinďa
peskere lava o Hermes – oda so vakerel mujeha devleskereha.
„Baro Zeos, imar denaštle but berša pal oda kana gejľam khataro Olimpos kaj the keras
chuľajipen pro amare thaneskere phuva. Tu korko džanes kaj si but interesantno, so
kampel kaj the avel, so kampel the vakerel, kaj amen savoren vičinďal ke peste. Šaj
rakines lav, kaj the džanas savore so pes kerela. “
„Devlorale, čhave thaj čhaja mire! Si bud baro šukariben oleske the šaj keren šeralo
osleske savo hin bud goďaver u nadikhel čak korkoro pre peskero lačhiben andro

dživiepen. No si bud naj lošalo oda savo mušinel the merkinel /viďazinel u the kerel
bilačhipena, markeribena. Paťan, navakerel mange pes akada lovkes, numa the
kamav kaj pes o šukariben dživipnastar the nanašel maškaro rat thaj asva, mušinav
oles ko akada bilačhiben kerel u the kerel leha smirom andre amari lošaďibnaskeri bar,
the čhivel les mušinav avri. “
Andre bari khangeri šunenas pes čak cikne lavora maškaro devlora save rakinen
maškare peste šugibnastar. O delore dikhenas jekh pre avreste u gindinenas ko lendar
šaj avel oda bibachtalo.
„Nadaran, čhave mire, “phenel o Zeus, „nane oda ňiko khatare tumende. Oda ko akada
kerel nane ňi devlikano ratestar.
„ Kames the phenel kaj si oda manuš? “Rakinďa peskero phučiben o Hermes, savo igen
mišto prindžarel sar dživen o manuša andro Olimpos.
„He, Hermes. Oles me gindinav. Andro eršejňipen les savore amen bud kamahas jilestar.
Oda leskero žužipen voďatar thaj lačiben savo andre leste khelkerelas amenge pes
sikhavelas sar andro cikno čahovoro, savo pes čak kamel the sikhavel the phirel pro
čangora. Adaďive si imar savoro avra seratar. Manušekeri goďi u oda so kerel si bud
bilačho. Leskere pindere peren pre phuv phares thaj zorales. Khanči imar nane ajso
savo sas. Korokore tu men džanen keci bibacht joj kerde. Vičinďom tumen savoren
akadaj kaj the keras pre leste krisos /sudos/. Kamav the prindžarel tumaro dikhiben pre
akada savoro. Akadaj ačhel rozkerďi jag. Andre late labol žuži jagori. Pro seri ačhen duj
čarora – andre jekh si paňi u andre dujťi si žiros /olejos/. Te peske gindinen kaj e
manušakeri jagori dživipanastar kampel the thasavel začhiven la le paňeha, te les
kamen the ažutinel čhiven andre jagori o žiros. “
Andre soba sas baro bivakeripen. /čit/. Numa čačo čak pro deš perci. Oda so o Dijos
pehenďa pes kerelas imar…O lav peske ľija o Posejdon – šeralo pal o baro lumakero
paňi. Imar so ča leske kaneha pregejla lav „Manuš“, pherďa pes leskero muj bare
rušibnaha.
„Me tuke jilestar šaj rakinav lava Zeus, so me mange gindinav palo manuš. Nane andro
lumakero paňi ajci maťha, sar baripen savo sikhavel sar but me nakamav kale alatos.
O bare phuvakere paňa palo miro than zalen bareder kothor phuvatar kaj dživen
o manuša. Me baruvas andro baripen oleske keci but paňakere alati dživenas andre

mire paňa. Paj avel peske oda manuš! Oda cikno alatos, saves nane maťhakere čanga
numa čak ajse mosarde, bange pindrora. Džal joj andre mire paňi, murdarel, čorkerel u lel
peske khataro miro barvaľipen buteder sar leske kampel. Oda so peske naodlidžel
murdarel peskera melaha savi odoj mukel. Hino bi mujakero, rosneder sar o žralokos,
sigeder kerel savoro sar o uhoros, u oda bud baro bilačhipen savo kerel si mejk rosneder
sar kana les kerel e paňeskeri sopka. O manuš si baro bibacht, miro baro nakamipen. “
Sar o Posejdon dovakerďa akala lava, ušťila upre, gejla ke piri le paňeha u čhiďa latar pre
jag. O angara zagiľade, u jageskere čhiba pes kerde cikneder sar sne. Mejk ňi peske
nabešla pro sejkos, šunďol hangos khatari devlikaňi Artemis. Odi so viďazinel, merkinel
pro alati save pes šaj murdaren pro chaben.
„Me tiž pes doužarďom oleske kaj mange o manuš kerďa čak pharipen pre voďi taj jilo,
baro Zeus. Pre eršejňi vrama, ideos pes mange sikhavelas oda sar džanel o manuš the
murdarkerel le alaten pro chaben sar baro šukariben, čačo but bares pes mange akada
dikhelas sar šukariben. Me les sikľarďom oda sar kampel le alaten the chudel u the
murdarel pro chaben. U akana mange marav o šero phuvatar. O manuš našaďa oda
dikhiben kana leske nakampel buteder the murdarel pro chaben, kamel furt buteder
u buteder. So pes nadikhela avela ajso ideos kana amare veša dhikena avri sar varesave
cikne cintejri. Imar – o manuš namurdarkerel le alaten kaj the čajol, kaj the našavel
peskeri bog, numa vašoda kaj leske o murdaripen kerel taťipen pre voďi the jakha, kerele
peske ajse cikne šukaribena, save vičinen /moda/. Me našťi kerav akana khanči aver čak
akada. “ Ľija the joj e piri le paňeha savo sar čhuri odčinďa la jagathar.
„Vakeres pal e bog, pheňe? “Rakinel peskere lava e Demeteri, devlikaňi džuvľi pal e
dajakeri phuvori pre savi barol chaben. „Či nane buteder chabeneskeri phuv? Nadel joj le
manušen ajci keci kampel maro, u agaci gule lačhibena? Sar hoj na? The maro te
averipena si bud ole chulajeske savo džanel the kerel lačho chulajipen. Oda chulaj savo
nadžanel mištes the rozrakinel peskero chaben, ajseske šaj čak durkinel pro vudar
o čoripen. O manuš mukel peskere čhavoren the cerpinel andre bokh, ňi me les na ľikerav
pašes pašo miro jilo.”
Vašoda te e Demetri čhiďa o paňi. E jag imar našaďa peskeri zor. Lole angara kaľine, ča
varekeci labonas u chudenas pes šuke kaštestar. O Hades, devloro palo meripen, oda so
viďazinel pro mule pal akala savore vakeribena dikhla kaj avľa ideos pro oda kaj le

manušes the zamarel ke phuv sar karfin, u leskeri voďi paj the zpahandel ke peskero
kirajipen.
„Oda alatos či džanel the kerel goďaver chuľajipen the pro telepuhvakero barvalipen,
nadžanel, “ rakinel akala lava direktno andro muj le Dijoske. „Oda barvaľipen savo sas
tele phuv ezera berša imar odoj nane sar varekana sas…”
U paj andre akada leskero vakeriben pes phundraďa baro vudar u andre soba aviľas
e Gaja. Lengeri dajori. E bari devlikaňi, savi sas pro eršejňipen savoreske thaj savorenge.
Odi savi diňa dživipen te le bare Dijoske, the aver devlenge, te ole rosne manušeske.
Ačhiľa čak avka the ačhel maškaro vudar, kana dhikla kaj imar pro savore sejki vareko
bešel.
„Sasťipen tuke Gaja, “ vakerel o Zeus. „Tu džanes soske pes akadaj adaďives amen savore
arakhľam. Dikh e jagori dživipnastar imar dolabola. O drom palo savo manuš phirel pes
imar dochudel ke peskero agor, u leha te leskero dživipen.
„Akor avľom odi nek feder ora, o manuš našťi merel, miro čhavo, jov našťi poťinel vaš
peskere bilačhipena kavka zorales, peskere dživipnaha.”
„Tu, čačo tu sal odi ko les kamel the rakinel pro smirom? Napaťav akaleske savoreske so
me šunav adral tire vušta“. Diňa vorba o Demeteris. „Numa čak dhik korkori pre peste
Gaja. Salas ajsi but bi phandli kana salas mejk terňori, u akana? O čhavoro saves tu
anďal pre akadi luma, savo aviľas khatro tiro deštos, zaphandľa tiri voďi te tiri zor kerďa
cikneder. O manuš, joj si mosardo vašoda kaj sal savi sal, ajsi bije zor, fur rovkerďi.
O kamiben ko manuš tut kerel kašuka thaj kora u thaj phuros. Tu čačo phuruves sar
varekana pes dikhel kaj sal sar ola manuša, čak joj mušinen the phurel u paj the merel.”
„So tu men savore užaren dajatar, savi bud kamel peskere čhavores? Me diňomas bi leske
savoro pre akadi luma.
„U joj? Te joj tut kavka sar tu les bares kames, joj kamel?” Ko Demeteris pes lavenca
prithoďa the e Artemis. „Ušti sunestar imar upre Gaja. Akada ňikana našťi avel kamiben.
- Tu pes čak cali rozdavkeres pro cikne khtora, u jov, so jov, jov peske čak lel oda so kamel.
Sal ke leskere jakha čak čaro pherdo chabeneha thaj mulačagoha, ňiso buteder. Rakinel
peskero šero ke tire čuča u leskero muj nadžanel pes the dochal. Pro agor kaleske tutar
pijela avri načak calo thud, no te tiro rat thaj dživipen tiro peske lela. Kada tu kames?! “
„Na, napaťav! Manuš nane kajso, me les kamav u leske paťav. “

„Andre tute rakinel bilačhipen u sokhavel pes savoro kada pro pharipen, daravipen.
Čhinkerďa viragi, pro muj rakinďa bodliaki, andro jakha ispidel surutne. Čumidipen
manušestar – sar sapostar. Kajso hi tiro čačikano manuš. Čačes les nadikhes andre kasjo
tikejris? “
„Oda tu men san kore! Andre peskeri voďi rakinen kaľipen pal o dukhaviben, rosňipen.
Pro muja tu men čak maski pale zor thaj binos. So džanenen palo čhavore, pal oda sar
len kampel avri the baravel?! San nek goďaveder, numa le manušestar našťi užaren
devlikaňipen. Nakamen čačo the dikhen kaj si žužo voďatar, šukar lavestar, džanel so hi
oda kamiben. “
„La Gaja si čačho, “šunel pes lavenca o Eros. Avľa leske pro šero kaj akana šaj vakerel joj,
ko aver džanel palo kamiben buteder sar joj. „Manušeskero kamiben si žužeder te
zoraleder sar devlikano kamiben. Manušeskero deštos nane nek šukareder. No hino
šukar khatare leste. “
„Čačo vakerel o Eros, “Prirakinel lav e Afrodita. „U kamav mej the phenel kaj te
manušeskero deštos si varekana igen šukar. O manuš si Devleha kerdo. Tu korkoro nek
bareder Zeus, zakamňaľ pes andre džuvľi manušakeri. “
O Zeus pes garude mujeha asanďa kana peske pre šukar Alkemna peskeri gindura
rakinďa. O Eros taj e Afrodita jekhetanes hazdle e piri le žiroha, u čalade la jag. O vudut
te taťipen khataro manušeskero dživipen pal pale pro charno ideos khelelas.
„Nasam daj vašoda kaj te keraz krisos pro šukariben, “kezdinďa aver sejratar e Hera.
„Oda so kerel o manuš si bud, bud nalačho, pal akda amen mušinas the vakerel akana.
Tiro roviben leskeri doš nathovena tele, Daje Gajatar. Te akana na keraha akaleha
smirom, aveľa ideos kana na čak korkores pes numa te tut murdarela.”
„Tiro čhavo si bibacht. Imar sal vaš leske cikňori. Andro jilo si les imar dhikiben ko zejgos,
ko vesmiros. Bisterel imar pre amende pro devlikane. Sam vaš leste čak imar muľipen
savo sas čak valekana. Devlikaňipen peske visarďa ko oda so hi korkoro, ko manušiben
thovel paťiv imar čak ko love. Korkokoro pre peste kerel krisoso. O dživipen pre leste
ačhel čak sar rosňi siďi guba. U o kamiben? Lestar tradel ratvalo maripen!”
„O maripen kerel čhavorestar muršes, “ thovel lačho lav vašo manuš o Ares, dejl khataro
maripena. „O manuš vašo oda kaj nadaral u džanel pes mištes the marel, u furt arakhel
peske varesave nevipena palo o maripen ačhel andre mire jakha but šukares. “

„Gaja te o Ares. Daj phuvakeri the o maripen. Ačhen ke peste sar maro ke čhuri, “ kerelas
šereha o Zeus. „Nakerav mange akalestar šero Ares, kaj te akana ačhes paše late. “
Odi raťi čujine palo Olimpos but, but tate lava. Lava save vakerenas palo nalačhiben
numa te šukariben savo keren o manuša. Nalačhibena save pro manuš vakerenas
o Posejdon, e Hada, o Artemis, Demeter, visarenas lačhe lavenca peskere vuštenca o Eros,
e Afrodita, o Muz te e Herma. Andro vakeriben pes rakinelas te aver devlikane. E Gaja calo
ideos ačhelas maškar vudar, sas la urde parne gada, dikhjolas avri sar bori savi džal the
solacharel le trinto ezerašne beršeha vaj the themetinel ola duj phure ezerašne berša. E
jag jekh ideos labolas nek barederes, u paj cikneder. Pre phuv akada ideos marelas
agorutne perci pal o phuro berš o oda so pes ačhela le manušeha ačhelas maškar leskero
dživipen vaj meripen.
„U so tu, Nemesi – devlikaňi khataro oda so kereha oda tut čačikanes paťavibnastar
dochudela? Soske sal bijo lavoro? E jagori imar labol čak po lokores. Sal agorutňi, andre
tire vasta ačhol oda so le manušeha ela. Mukeha le manušes the dživel, vaj…? “
E Nemesi sas mejk bijo lav. Šaj hoj čak akana džaneles so hi oda čačestar čačipen
u sar pharo si les the lidžel pro dumo. Bijo lav bešel u gindinel. Šereha lake khelen la
Gajakere lava:
„Na len mange mire čhavores, muken man mejk varesavo charno ideos leha. Me paťav
kaj pes andre leste vareso ačhela, kaj leskero kamiben pes kemande visarela pro lačhiben
u thovela peskero vast pre miro muj. Avela ideos kana lestar barola avri manuš u ejla
džandlo murš. Tumen o devlikane kerďan imar but oleske kaj the dživel avka sar dživelas.
Na džanel korkoro save dromeha the džal, so peske maren šero pre oda kaj joj na džanel
so peha the kerel? Soske u kaske joj šaj paťal? “
Kana pal o bud phure berša anďa e Pandora peskeri cikňi bosorkašňi šifoňejri
u phundraďa la avri, andral late aviľa avri calo pharipen, nasvaľipen, maripen, murdaripen,
čoripen te meripen. Akada savoro sajinďa pre phuv u doresla le manušes, arakhľa
les. Leskero jilo marestar u goďi cikne čhavorestar. Joj nek feder džanelas akada savoro
dživipnaskero binos the lel pre peste. No e Gaja, Nemesi te oda lačhiben savo andro
manuš hi, džanel kaj andre akadi lakeri bosorkašňi šifoňejri varekaj tele andre late pašťol
te o paťaviben, kaj aveľa federipen.